Ό κατάλογος των Δώδεκα

 

Στον κατάλογο των Δώδεκα μαθητών και αποστόλων του Χριστού περιέχονται τα ονόματα: Ανδρέας ό πρωτόκλητος, και ό αδελφός του Σίμων, πού επονομάστηκε και Πέτρος, Ιάκωβος και Ιωάννης (παιδιά του Ζεβεδαίου), Φίλιππος και Βαρθολομαίος (ή Ναθαναήλ), Θωμάς και Ματθαίος (ή Λευΐ) ό τελώνης, Ιάκωβος του Άλφαίου και Λεββαΐος (ή Θαδδαϊος), Σίμων ό Κανανίτης και Ιούδας ό Ισκαριώτης (βλέπε Ματθ. 10, 2-4. Μάρκ. 3, 15-19. Λουκ. 6, 14. Πράξ. 1,13).
Ό αριθμός Δώδεκα όπως οι δώδεκα γιοί του Ιακώβ συμβολίζει τούς πνευματικούς αρχηγούς του νέου Ισραήλ, δηλαδή του χριστιανισμού, διότι αυτοί μετέδωσαν στην ανθρωπότητα το Ευαγγέλιο της εν Χριστώ απολυτρώσεως. Τόσο σημαντικός μάλιστα θεωρήθηκε ό αριθμός Δώδεκα, ώστε όταν ό Ιούδας ό Ισκαριώτης πρόδωσε τον Κύριο και μεταμεληθείς… άπελθών άπήγξατο (Ματθ. 27, 3-5), οι έντεκα μαθητές αναπλήρωσαν το κενό με την εκλογή, διά κλήρου, του Ματθία, ό όποιος και προστέθηκε στους έντεκα αποστόλους (Πράξ. 1, 26).
Κάποιες μικροδιαφορές ως προς τα ονόματα μερικών αποστόλων οφείλονται στο γεγονός ότι οι Ιουδαίοι συνήθιζαν τα δύο ονόματα, οπότε σε ορισμένους καταλόγους αναφέρεται το ένα και σε άλλους το δεύτερο. Έτσι, για παράδειγμα, αντί Ναθαναήλ μνημονεύεται το Βαρθολομαίος, αντί Θαδδαϊος το Ιούδας του Ιακώβου.
Έκτος, βέβαια, από τούς Δώδεκα ό Κύριος είχε επιλέξει και άλλους συνεργάτες και κήρυκες του θείου λόγου, οι όποιοι όμως δεν άφησαν τα πάντα για να τον ακολουθήσουν. Τον συνόδευαν κατά διαστήματα και ενίοτε Εκείνος τούς ανέθετε το έργο να προπαρασκευάσουν το έδαφος στα μέρη απ’ όπου επρόκειτο να περάσει και να διδάξει το λαό. Έτσι ό ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρει: …ό Κύριος διάλεξε και άλλους εβδομήντα μαθητές, πού τούς έστειλε δύο πριν απ’ αυτόν, σε κάθε πόλη και τόπο πού επρόκειτο να επισκεφθεί.» Ό θερισμός είναι πολύς», τούς έλεγε, «οι εργάτες όμως λίγοι» (10, 1-12).
Και άλλοι υπήρξαν μαθητές και απόστολοι του Χρίστου, όπως ό Βαρνάβας, ό Λουκάς, ό Ανδρόνικος και ή ‘Ιουνία (οι επίσημοι εν τοις άποστόλοις, Ρωμ. 16, 7), ενώ και ό μέγας Παύλος υπήρξε απόστολος ουκ άπ’ ανθρώπων, ουδέ δι άνθρωπου, άλλά δι’ Ιησού Χριστού και Θεού πατρός (Γαλ. 1, 1).Όταν όμως λέμε «οι απόστολοι του Χρίστου» εννοούμε κυρίως τούς Δώδεκα.
Άς επισημανθεί, επίσης, ότι τρεις από τούς αποστόλους, οι Πέτρος, Ιάκωβος και Ιωάννης, αποτελούσαν το στενότερο κύκλο γύρω από το Χριστό, όπως εξιστορούν τα ιερά Ευαγγέλια: Σε εξαιρετικές περιπτώσεις μόνον αυτοί συνόδευαν τον Κύριο (κατά τη Μεταμόρφωση του στο όρος Θαβώρ, στην ανάσταση της κόρης του Ίαείρου, στον κήπο της Γεθσημανή κλπ.).